Turkse man maakt thee

Thriller

Naast het schrijven van jouw verhaal, wilde ik mijn eigen verhaal schrijven. In 1999 kwam ik voor het eerst in Turkije en verloor direct mijn hart aan dat land. De mensen, natuur, cultuur, alles was geweldig.

In die tijd reisde ik de hele wereld over om hotels te beschrijven voor Toeristiek, maar nergens was ik zo thuis als in Turkije. Na diverse ontmoetingen, waarbij ik niet rechtstreeks met de mensen kon praten, groeide mijn behoefte de taal te leren. In Nederland was daar geen geschikte mogelijkheid voor, in Turkije wel. Ik ging voor twee maanden naar Izmir, zat 5 dagen per week 4 uur per dag in de klas en kon overal alleen terecht met Turks. Dan leer ik het wel, dacht ik.

Werken
Na die twee maanden kende ik de basis, maar dat was voor mij niet genoeg. In 2005 kreeg ik de kans in Turkije te gaan werken en voor ik het wist, was ik terug in mijn geliefde land. Helaas stopte dat werken al na zes weken. Ik ging terug naar Nederland, zegde mijn huur op, ontruimde mijn appartement en vertrok naar Turkije. Verder met de lessen Turks en zoeken naar werk.

Twee jaar later had ik mijn diploma op zak, dacht meestal in het Turks, maar had nog steeds geen werk. Veel ervaringen rijker keerde ik terug naar Nederland, vastbesloten mijn liefde voor Turkije met de hele wereld te delen in een boek. Daar heb ik jarenlang mee geworsteld, want komt gewoon niet lekker uit mijn vingers. Ik sloot me aan bij een schrijfgroep, zodat ik in ieder geval móést schrijven (meestal werken deadlines heel goed bij mij), maar ook dat hielp mij niet verder.

Schrijven
Tot een van de schrijvers opperde een heel andere richting op te gaan. Waarom niet (tijdelijk) iets anders schrijven? Naast mijn liefde voor Turkije, houd ik erg van thrillers en ik besloot die twee te combineren. Jongens, wat geniet ik van het schrijven! Ik betrap me er regelmatig op dat ik met een lach van oor tot oor zit te typen. Ik werk nog steeds tegen de deadline van de schrijfgroep en heb meestal geen idee hoe het verhaal verder gaat, maar als de eerste woorden uit mijn toetsenbord rammelen, gaat het bijna als vanzelf.

Ik kan er alles in kwijt: mijn liefde voor de Turkije met beschrijvingen van het landschap, de cultuur en de vele mensen die ik daar ontmoet heb en, niet onbelangrijk, moord en doodslag om het een echte thriller te laten zijn. Mijn schrijfgroepcollega’s zijn enthousiast.
Wat vind jij van het begin?

Heibel in de hamam

Loom deed Mika haar ogen open en rilde. Ze was in slaap gesukkeld! Even een uurtje ontspannen, zwemmen in zee en zonnen op het strand, was een hele middag geworden. De zon was achter de bergen verdwenen en in de schaduw begon het al kil te worden. Snel raapte ze haar spullen bij elkaar, deed een korte broek en T-shirt over haar badpak aan en rende op haar slippers naar de tramhalte.
Als ze van het strand naar haar huis in Kaleiçi ging lopen zou ze nog meer tijd verspillen en helemaal niet aan haar huiswerk toekomen.

De afgelopen waren veel te druk geweest, mijmerde ze terwijl ze naar het voorbij glijdende landschap keek. Elke dag vier uur naar school, aansluitend acht uur werken in de hamam en als ze thuis kwam nog huiswerk maken. “Ik moet snel een beter baantje vinden,” mompelde ze. De man aan de andere kant van het gangpad keek haar vreemd aan.
Die begrijpt er natuurlijk niets van. Zal zich wel afvragen waarom een toerist er zo gehaast uitziet.

Hoewel Mika al bijna een half jaar in Antalya woonde en sinds kort ook werkte, bleef ze in de ogen van de meeste inwoners een toerist. Met haar typisch Nederlandse uiterlijk was dat vrij logisch. Ze glimlachte toen ze dacht aan de verbaasde blikken die ze kreeg als ze mensen in het Turks aansprak of antwoord gaf. Ze verwachten overduidelijk niet dat een buitenlandse hun taal spreekt. Toch had dat haar wel het baantje bij de hamam opgeleverd. De hamam bracht een frons op haar gezicht. Er klopte iets niet bij de hamam. Er kwamen wel klanten als zij er was, maar niet echt veel. En hoewel veel vrouwelijke toeristen graag door haar geholpen wilden worden, kozen een paar vaste klanten altijd voor haar mannelijke collega’s. Mika was niet dom en wist best wat er achter de gesloten deuren gebeurde. Daar waren haar collega’s wel duidelijk over. En ze had het natuurlijk aan den lijve ondervonden, toen een van de mannen haar wilde masseren. Nou, ze had hem snel duidelijk gemaakt dat ze daar niet van gediend was!

Had ze maar ander werk, dan kon ze weg bij de hamam. Helaas was het seizoen nog niet echt op gang gekomen en wilden de meeste hotels geen Nederlandse aannemen. Hoe goed ze ook de verschillende talen sprak. ‘Mijn tijd komt nog wel,’ dacht ze, terwijl ze uitstapte bij de eindhalte. Even later liep ze Kaleiçi binnen en genoot van de stoffige straten met ongelijke stenen en lichtgekleurde huizen die er stonden. Ze wierp een blik op de hamam en zag tot haar verbazing een ware lichtshow binnen. Het besloten feest was duidelijk een succes. Ze haalde haar schouders op en liep snel verder. Niet haar probleem vandaag, zij was vrij. De jongens zouden haar er morgen vast in geuren en kleuren over vertellen.

Ze wipte bij de bakker naar binnen voor wat broodjes als avondeten en groette onderweg diverse bewoners die voor hun huis of winkel van de laatste zonnestralen genoten. Bij de winkel van Murat maakte ze een praatje met Okan, maar sloeg de thee af. Ze moest snel aan haar huiswerk!

Moe maar voldaan viel ze een paar uur later in een diepe slaap.
De volgende ochtend werd ze uitgerust wakker en na een lekker Turks ontbijt, wat was ze gaan genieten van het witte brood met geitenkaas, komkommer en tomaat, liep ze vrolijk naar school.

2

Het is stil in de hobbelige straatjes. Hier en daar zit een verkoper voor zijn winkeltje in de zon te genieten van een kopje thee. Nu kan dat nog, maar over een uurtje is de zon zo verzengend heet dat iedereen de schaduw weer opzoekt.

“Günaydin,” groet ze de oude buurman van Murat en Okan. “Nassilsiniz?” Hij zegt vriendelijk ‘goedemorgen’ terug en geeft aan dat het goed met hem gaat. Het is hun standaard begroeting en zo ongeveer het eerste Turks dat Mika leerde toen ze in Turkije kwam. Wie had ooit kunnen denken dat ze zich hier zo thuis zou voelen? Ze weet nog dat ze haar collega lachend afwimpelde toen die zei dat ze nog wel eens met een Turk thuis zou komen. Er verschijnt een brede lach op haar gezicht. Dat is alweer bijna tien jaar geleden, nog voor ze wist dat ze naar Turkije zou gaan. Ze nam afscheid van haar collega’s bij de Landbouwafdeling van de uitgeverij, omdat ze ging werken voor de toeristische tak: over de hele wereld vakantieaccommodaties controleren en beschrijven.

En toen kwam ze voor het eerst in Turkije en voelde het gelijk of ze thuiskwam! In plaats van een Turk mee te nemen naar Nederland, besloot ze in Turkije de taal te gaan leren en er woonruimte en werk te zoeken. ‘De taal leren gaat wel goed,’ denkt ze, terwijl ze de school binnenloopt. De pracht en praal van Kaleiçi is deze ochtend aan haar voorbij gegaan.

’s Middags komt ze om twee uur bij de hamam aan en kijkt nieuwsgierig rond of ze nog iets kan zien van het feest dat ze gisteren gevierd hebben. Alleen de katerige hoofden van haar collega’s zijn een aanwijzing, de hamam ziet er net zo uit als anders. Tegen haar verwachting in is Mika de hele middag en avond bezig. Diverse vrouwen willen zich door haar laten masseren, nadat haar mannelijke collega’s de scrub en zeepmassage hebben gedaan. Terwijl zij de vrouwen masseert, worden hun mannen door haar collega’s verder onder handen genomen. Wat Mika betreft een prima verdeling.

Na het avondeten komen er twee vrouwen onwennig binnen. Het blijken Nederlandse toeristen te zijn, die voor het eerst in Turkije zijn en erg graag een hamam behandeling willen. Ze zijn wel wat huiverig voor de mannen, dus stelt Mika voor de hele behandeling zelf te doen. Haar baas grijnst haar goedkeurend toe. ‘Als hij maar niet denkt dat ik dit altijd ga doen’, denkt ze, terwijl ze de dames naar de kleedruimte brengt en ze een hamamdoek geeft. Werken in de hete ruimte waar klanten gescrubd worden en de zeepmassage krijgen, maakt Mika erg benauwd, waardoor ze dat bij niet meer dan twee klanten per dag kan doen.

In de centrale ruimte kijken de dames hun ogen uit. Net als de meeste hamams in Turkije is deze van binnen versierd met een kleurrijk mozaïekwerk. “Jullie mogen op de grote steen op jullie doek gaan liggen,” legt Mika de procedure uit. “Hieronder brandt een houtvuur dat de steen verwarmt. Als jullie straks warm genoeg zijn en beginnen te zweten, kan ik jullie scrubben.” Ze laat zien welke materialen ze gaat gebruiken. De hamam heeft speciale scrubhandschoenen en mooie koperen bakjes die ze gebruiken om water over het lichaam te gieten, om de losgekomen huid af te spoelen. Terwijl de dames opwarmen, zet Mika de spullen klaar voor de zeepmassage.

Terwijl ze een ‘kussensloop’ pakt, ze blijft het zo noemen, hoewel deze stoffen hulzen speciaal voor de hamam gemaakt zijn, valt haar oog op een donker hoopje naast de kast. Even is ze bang dat het een rat is, maar als ze er met haar voet tegen duwt, blijkt het een kanten damesslipje te zijn. “Iemand heeft zich gister wel erg goed vermaakt,” mompelt ze, terwijl ze het slipje in de prullenbak gooit.

De avond met de Nederlandse toeristen vliegt voorbij. Ze zijn hun vakantie goed begonnen en laten een mooie fooi achter. Nadat Mika de laatste spullen heeft opgeruimd en de vieze handdoeken in de was heeft gegooid, gaat ze moe maar voldaan naar huis. Zou het seizoen nu dan echt op gang komen?

3

Drukke dagen in de hamam wisselen zich af met rustige dagen en Mika grijpt elke rustige dag aan om te leren. Haar maandelijkse examen komt eraan en ze is vastbesloten niet onder de 90 punten te scoren. Ze is nu in totaal vijf maanden met de opleiding Turks bezig en elke maand heeft ze ruim boven de 90 punten afgesloten. Ze hoopt nog eens 100 punten te scoren. Een foutloos examen, dat zou wat zijn!

Ongeveer twee weken na hun eerste bezoek staan de Nederlandse dames ineens weer voor Mika’s neus in de hamam. “We willen onze vakantie goed afsluiten en volgens ons kan dat alleen met nog zo’n geweldige hamam behandeling,” zeggen ze stralend. Mika hoopte eigenlijk deze avond vroeg naar huis te kunnen, maar ze kan deze dames hun behandeling niet weigeren. Geanimeerd pratend lopen ze naar de kleedruimte, waar Mika hen hamamdoeken geeft en hun verhalen aanhoort over een heerlijke vakantie.
“Ik ben trouwens Hannah en zij heet Gina,” zegt de blonde van de twee.
“Ik heet Mika,” antwoordt Mika.

Twee uur later zitten de dames na te genieten met een glas heerlijk granaatappelsap terwijl ze het geflirt van Mika’s mannelijke collega’s ontspannen over zich heen laten komen. Mika ruimt op en loopt tegelijk met de beide dames de hamam uit. “Ga jij vanavond ook naar het feest?” vraagt Hannah.
“Feest?” vraagt Mika.
“De jongens in de hamam zeiden dat er vanavond een feest is en ze vroegen of wij ook kwamen,” legt Gina uit. Zij heeft kort, donker, krullend haar. “Het leek ons wel leuk op onze laatste avond nog even flink te feesten.”
“Ik ga nooit naar de feesten in de hamam,” zegt Mika. “Meestal vragen ze mij niet, ze zeggen alleen dat er een feest is.”
“Nou, dan kom je vanavond wel!” zegt Hannah enthousiast.
“Ik kan niet,” zegt Mika. “Ik moet nog leren voor mijn examen morgen en bovendien wil ik op tijd naar bed, zodat ik morgen fris ben.” Ze legt Hannah en Gina uit dat ze naar Antalya is gekomen om Turks te leren en een leuke baan in een van de hotels te vinden. Als hun wegen zich scheiden wisselen ze telefoonnummers uit en Mika wenst de dames ’s avonds veel plezier. “Pas wel op, want de jongens laten hun handen maar al te graag over een vrouwenlichaam glijden,” waarschuwt ze de dames lachend.

4

Een paar dagen later belt Mika trots naar huis: ze heeft 97 punten gehaald voor haar examen! Haar vader en moeder lachen en haar moeder vraagt wanneer ze weer een keer naar Nederland komt. “Ik mis je,” zegt ze. “Ondanks het feit dat we nu misschien wel meer contact hebben dan wanneer je in Nederland bent.”
“Ik kan met mijn visum nog een maand blijven,” zegt Mika, een gek gezicht trekkend, want dat weet haar moeder best. “Voor zover ik nu weet, kan ik volgende maand verder met Turks, dus dat doe ik. Daarna kom ik dan weer naar Nederland, maar ik weet niet voor hoe lang, dat hangt er vanaf hoeveel leerlingen doorgaan met de zevende maand.”

De opleiding Turks bij Tömer bestaat uit twaalf clusters van vier weken, waarin de leerlingen vijf dagen per week vier uur per dag naar school gaan. Erg intensief, want de leraren spreken alleen Turks, maar Mika vindt het geweldig. Ze kan niet wachten tot ze haar diploma in handen heeft.

“Heb je trouwens gehoord dat er twee Nederlandse toeristen zijn vermist in Antalya?” haalt haar vader haar weer bij het gesprek.
“Nee, wat is er gebeurd?” Mika heeft de afgelopen dagen weinig tijd gehad om kranten te lezen of het nieuws te volgen. Ze is met een paar klasgenoten naar Patara geweest, even in de ‘middle of nowhere’ genieten van zon, zee en strand.

Terwijl haar vader vertelt dat het gaat om jonge vrouwen die in Antalya op vakantie waren en na een feest verdwenen zijn, gaan in Mika’s hoofd alarmbellen af. “Hoe heten die vrouwen?” onderbreekt ze haar vader. Die moet het antwoord schuldig blijven. Ze kletsen nog even verder, maar dan roept de plicht weer en gaat Mika aan het werk.

Als ze die avond in het pension komt, zet ze gelijk haar laptop aan en zoekt een nieuwsbericht over de verdwenen toeristen. Daar staat het: Toeristen Hannah B. en Gina V. zijn sinds vrijdag vermist. Verbijsterd staart Mika naar de foto bij het bericht. Het zijn de vrouwen die zij in de hamam behandeld heeft…